Dziedziczenie ustawowe nie zawsze przebiega w sposób satysfakcjonujący dla osób, które chcą za życia rozdysponować swój majątek na wypadek śmierci. Spadkodawca w testamencie może wskazać członków rodziny, którzy otrzymają spadek. Ma też możliwość wyłączenia kogoś z dziedziczenia. Na czym to polega? Kilka wskazówek w dalszej części wpisu.
Co zrobić, by wyłączyć członka rodziny z dziedziczenia?
Zgodnie z przepisami Prawa spadkowego po śmierci następuje dziedziczenie ustawowe, co oznacza, że majątek po zmarłych przysługuje osobom z kręgu najbliższej rodziny. W większości przypadków ta zasada dziedziczenia jest satysfakcjonująca. Zdarza się jednak i tak, że relacje z najbliższymi członkami rodziny, np. dziećmi lub rodzeństwem, nigdy nie były dla danej osoby zażyłe. Wówczas testator powinien jeszcze za życia zastanowić się nad rozdysponowaniem swojego majątku.
Wyłączenie od dziedziczenia to narzędzie wykorzystywane wtedy, gdy spadkodawca nie życzy sobie, by osoba z prawem do dziedziczenia ustawowego weszła w posiadanie jego majątku. W tym celu niezbędne jest sporządzenie testamentu. W przygotowanym testamencie powinien znaleźć się zapis, w którym uwzględnia się osoby powołane oraz pominięte w dziedziczeniu. Warto przy tym skorzystać z pomocy prawnika specjalizującego się w sprawach majątkowych, który pomoże w opracowaniu dokumentów spełniających wszystkie warunki formalne. W kancelarii radcy prawnego w Tychach zapewniamy kompleksowe usługi w tym zakresie.
Wyłączając kogoś z dziedziczenia, nie trzeba podawać argumentacji czy składania wyjaśnień. Taki zapis, podobnie jak cały testament, można w dowolnym momencie odwołać (zmienić). Oprócz tego wyłączenie od dziedziczenia może też nastąpić na mocy orzeczenia sądu (tzw. niegodność dziedziczenia).
Wyłączenie z dziedziczenia a wydziedziczenie — jakie są różnice?
Trzeba pamiętać, że wyłączenie z dziedziczenia nie oznacza pozbawienia prawa do zachowku. Zachowek to instytucja, która uprawnia najbliższych spadkodawców do roszczenia o otrzymanie połowy bądź dwóch trzecich wartości udziału spadkowego należnego w wyniku dziedziczenia ustawowego. To podstawowa kwestia, która różni wyłączenie z dziedziczenia od wydziedziczenia.
Jednocześnie przy wydziedziczeniu trzeba spełnić określone warunki, a dokładniej wykazać, że ustawowy spadkobierca narusza zasady współżycia społecznego, dopuścił się względem spadkodawcy przestępstwa lub nie wypełniał wobec niego obowiązków rodzinnych. Zatem istnieją też pewne różnice między zasadami tych dwóch instytucji. Wyłączenie od dziedziczenia jest z zasady nieco łatwiejsze w realizacji niż wydziedziczenie.